سن مناسب برای عمل شکاف لب و کام، یکی از موارد حائز اهمیت است؛ زیرا اگر زودتر یا دیرتر از زمان مناسب برای این عمل اقدام شود، ممکن است عوارضی را برای کودک ایجاد کند و باعث آسیب‌های جسمی و روحی فراوانی در او شود. این مشکل برای تعدادی از نوزادان در جهان به وجود می‌آید، و پس از رسیدن به سن مناسب، با مراجعه به دکتر متخصص و انجام جراحی ساده، شکل صورت و لب‌های کودک به حالت عادی باز می‌گردد. برای اطمینان از انجام یک عمل استاندارد و حرفه‌ای، بهتر است از ابتدای شناخت این عارضه به دکتر متخصص مراجعه کنید.
زمان ایجاد ناهنجاری شکاف لب و کام
سه ماهه‌ی اول دوران بارداری، یکی از حساس‌ترین دوره‌ها در رشد جنین است. همچنین در این بازه، مغز و ستون فقرات جنین شروع به تشکیل می‌دهند، همچنین بخش‌های مختلف اندام‌ها شکل می‌گیرند و اولین تپش‌های قلب به وجود می‌آیند.
در این مدت، ساختار اسکلتی بدن جنین نیز در حال رشد است، به ویژه استخوان‌های فک بالا، بینی و دهان که لب بالایی و سقف دهان کودک را تشکیل می‌دهند. اتصال صحیح این قسمت‌ها به یکدیگر در این مرحله بسیار حیاتی است؛ زیرا اگر این اتصال به طور کامل انجام نشود، می‌تواند منجر به ایجاد شکاف در لب بالا، کام و یا هر دو شود.
به طور خلاصه، سه ماهه‌ی اول بارداری زمان بسیار مهمی است که در آن رشد جنین به صورت کامل رخ می‌دهد، و اتصال صحیح قسمت‌های حیاتی بدن جنین بسیار اساسی است تا از ایجاد مشکلات مانند شکاف لب و کام جلوگیری شود.
سن مناسب برای ترمیم شکاف لب و کام
جراحی ترمیم شکاف کام و لب، اگر با همکاری یک تیم جراحی متخصص و در زمان مناسب انجام شود، می‌تواند به نوزادی که با اختلال شکاف کام و یا لب متولد شده است، دنیایی جدیدی را هدیه دهد. اگر شکاف کام و لب به صورت همزمان وجود داشته باشد، توصیه می‌شود این جراحی در اولین فرصت ممکن، بهترین زمان برای انجام آن است. به طور معمول، بهترین زمان برای جراحی شکاف کام و لب حدود سه ماهگی نوزاد است. اما اگر برای دلایلی این جراحی در این مدت انجام نشود، توصیه می‌شود آن را حتماً در طول سال اول از زندگی نوزاد انجام داد.
جراحی ترمیم شکاف لب، که به عنوان چیلوپلاستی نیز شناخته می‌شود، در محیط بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. این جراحی به جز ترمیم شکاف لب، شامل جراحی‌های زیبایی جهت اصلاح شکل و تقارن لب بالا نیز می‌شود. در صورتی که شکاف لب به صورت گسترده و با شدت بالایی باشد، روش‌های جراحی مانند چسبندگی لب و قالب‌گیری آلوئولی بینی ممکن است قبل از جراحی ترمیم شکاف لب انجام شود.
بهترین سن برای عمل شکاف لب و کام
جراحان توصیه می‌کنند که جراحی ترمیم شکاف کام را زمانی که فقط ناهنجاری شکاف کام وجود داشته باشد، در سنین ۶ تا ۹ ماهگی انجام دهید. در صورت بروز مشکلات، می‌توانید این جراحی را تا سن ۱۸ ماهگی نیز به تاخیر بیندازید، اما به طور کلی توصیه می‌شود جراحی ترمیمی شکاف کام قبل از ۱۲ ماهگی انجام شود.
این نوع جراحی، که به عنوان پلاتوپلاستی نیز شناخته می‌شود، توسط تیم متخصصی از جراحان پلاستیک انجام می‌شود. در طی این عمل، جراحان پلاستیک شکاف کام را به صورت لایه‌ای در قسمت ماهیچه‌ها و کام نرم ترمیم و اصلاح می‌نمایند. اهداف اصلی این جراحی عبارتند از:
1. ترمیم حفره‌ای که بین دهان و بینی ایجاد شده است.
2. ترمیم کام به نحوی که کودک در بیان کلمات و گفتار هیچ گونه مشکلی نداشته باشد.
3. جلوگیری از ورود مایعات و غذا به سمت حفره بینی.
این جراحی به عنوان یک جراحی پیچیده و دقیق شناخته می‌شود که باید توسط تیم جراحی متخصص در یک بیمارستان مجهز و تحت بیهوشی عمومی انجام شود. معمولاً پس از ۱ الی ۲ روز بستری، نوزاد مرخص می‌شود.
سن مناسب برای جراحی ثانویه شکاف لب و کام
در اکثر موارد، به ویژه در کودکانی که با ناهنجاری‌های شدید در شکاف کام و لب متولد می‌شوند. پس از انجام جراحی‌های اولیه که در سنین نوزادی و زیر ۱ سال انجام می‌شود، نیاز به جراحی‌های بیشتری پیش می‌آید. جراحی‌های بعدی به منظور بهبود ظاهر، بهبود عملکرد تنفسی، شنوایی و گفتار کودک انجام خواهد شد. سن مناسب برای انجام جراحی‌های بعدی توسط تیم‌های متخصص جراحی پلاستیک و جراحان کودکان تعیین خواهد شد. با انجام به موقع جراحی‌های لازم، بیشتر کودکان می‌توانند زندگی عادی و طبیعی را تجربه کنند.
نتیجه گیری
سن مناسب برای انجام عمل شکاف لب و کام بستگی به میزان و نوع شکاف، شرایط عمومی و توصیه‌های پزشک معالج دارد. برای بسیاری از کودکان با شکاف لب و کام، عمل بهتر است در سنین نوزادی (مثلا حدود ۳ تا ۶ ماهگی) انجام شود. این زمان به دلیل بهبود سریعتر زخم‌ها و تطبیق بهتر با رشد طبیعی صورت کودکان توصیه می‌شود. هر فرد ممکن است شرایطی داشته باشد که نیاز به زمان بندی متفاوتی برای عمل داشته باشد. مثلا در موارد خاصی که نیاز به تهیه برای تهیه آماده باشید
سوالات متداول
عمل شکاف لب و کام بهتر است در سنین نوزادی، به خصوص میان ۳ تا ۶ ماهگی، انجام شود. اگر نمی‌توانید در این بازه زمانی عمل کنید، حداکثر تا یک سالگی توصیه می‌شود عمل انجام شود.
در سنین زودهنگام، جراحی برای تطبیق بهتر با رشد طبیعی صورت، بهبود سریعتر زخم‌ها و جلوگیری از مشکلات شنوایی و گفتاری بهتر است.
بله، اگر نمی‌توانید در سنین نوزادی یا حداکثر تا یک سالگی عمل کنید، می‌توانید در سنین بعدی هم جراحی را انجام دهید. اما بهتر است به توصیه پزشک معالج مراجعه کنید تا بهترین زمان را برای جراحی تعیین کنید.
